οι σωστές αναλύσεις είναι και προφητικές

...


Αρχίζουμε να παρατηρούμε ότι οι Λονδρέζοι αναγκάστηκαν να θυσιάσουν το καλύτερο κομμάτι της ανθρώπινης ιδιότητάς τους για να πραγματώσουν τα θαύματα του πολιτισμού από τα οποία ξεχειλίζει η πόλη.

[…]

Ο συνωστισμός στους δρόμους έχει κάτι το αποκρουστικό που εξεγείρει την ανθρώπινη φύση. Αυτές οι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κάθε τάξης που βιάζονται και σπρώχνονται μεταξύ τους δεν είναι άραγε όλοι άνθρωποι που κατέχουν τις ίδιες ικανότητες και το ίδιο δικαίωμα στην αναζήτηση της ευτυχίας με τα ίδια μέσα και τις ίδιες διαδικασίες; Κι όμως οι άνθρωποι αυτοί διασταυρώνονται βιαστικά, σαν να μην έχουν τίποτα κοινό μεταξύ τους, σαν να μην είχαν τίποτα να κάνουν μαζί. Η μόνη σύμβαση μεταξύ τους είναι η σιωπηλή συμφωνία βάσει της οποίας ο καθένας βαδίζει στο πεζοδρόμιο ώστε τα δύο ρεύματα του πλήθους που διασταυρώνονται να μην εμποδίζει το ένα το άλλο. Δεν περνά από το μυαλό κανενός να ρίξει στον άλλο ούτε ένα βλέμμα. Αυτή η βάναυση αδιαφορία, αυτή η απαθής απομόνωση κάθε ατόμου στους κόλπους των ιδιαίτερων συμφερόντων του είναι τόσο πιο αποκρουστικές και τραυματικές, όσο ο αριθμός αυτών των ανθρώπων που στοιβάζονται μέσα στον περιορισμένο χώρο είναι πιο μεγάλος.

[…]

Η αποσύνθεση της ανθρωπότητας σε μονάδες, εκ των οποίων η καθεμία έχει τις δικές της ιδιαίτερες αρχές κι ένα δικό της ιδιαίτερο τέλος, αυτή η ατομοποίηση του ανθρώπου εξωθείται εδώ [στη μεγάλη πόλη] στα άκρα. Από αυτό απορρέει λοτι ο κοινωνικός πόλεμος, ο πόλεμος όλων εναντίον όλων έχει κηρυχθεί ανοιχτά στις μεγαλουπόλεις. Οι άνθρωποι θεωρούν ο ένας τον άλλον αντικείμενα προς εκμετάλλευση. Ο καθένας χρησιμοποιεί τον άλλο και το αποτέλεσμα είναι ότι ο δυνατός καταπατά τον αδύναμο, και ότι μικρός αριθμός ισχυρών οικειοποιούνται τα πάντα

Friedrich Engels,
Die lage der arbeitenden Klasse in England,
Λειψία 1845